සිංහල සංස්කෘතිය තුළ දැරියක් හෝ දරුවෙක් පෙරදිග නැටුම් පාසලකින් අධ්‍යාපනය ලබා අවසන් වූ පසු ඔවුන්ගේ මංගල කලඑළි රංගනය ඉදිරිපත් කෙරෙන්නේ සිය දෙමාපියන් ඉදිරියේ බොහෝවිට ශුද්ධ භූමියක පවත්වනු ලබන අලංකාර වූත්, චිත්තාකර්ෂණීය වූත් උත්සවයක් සමඟය. මෙවැනි කටයුත්තක් සඳහා කළුතර බෝධියේ ඇති පූජනීය පරිශ‍්‍ර භූමිය තරම් සුදුසු තවත් තැනක් තිබිය නොහැකි තරම්යෟ සිය ප‍්‍රථම රංගනය ඉදිරිපත් කරන ගැහැනු සහ පිරිමි යන දෙපිරිසේම නවකයින්ගෙන් සමන්විත නැටුම් ශිල්පීන් සමූහයක්, නැවුම් සහ ළපටි පොල් කොළ හෙවත් ගොක් කොළවලින් වියාගත් තටු මත තැබූ සිය සංකේතමය පූජාවන් පාද තුනක් සහිතව විශේෂයෙන් සැකසූ තට්ටුවක් මත තැන්පත් කරමින් කලාවේ සංකේතකරණයන් ලෙස සැලකෙන දෙවිවරුන්ට ඒවා පිරිනමති.

ගැහැනු ළමුන්ගේ කෙස් කළඹ උඩු අතට නවා ගැට ගසනු ලැබේ. ඔවුහු නැටුම් ඉරියව්වකින් සිය දෙමාපියන් ඉදිරියේ දණ ගසති. කිසියම් රටාවකට අනුව ගැට ගසන ලද දැරියගේ කෙස් කළඹ මත මව විසින් ශීර්ෂ ආභරණය තබනු ලැබේ. මෙම අවස්ථාව සිංහල බසින් හඳුන්වනු ලබන්නේ පායින්පත් පැළඳවීම යනුවෙනි.

පිරිමි ළමයිද කිසියම් නර්තන ලීලාවක් පාමින් සිය දෙමාපියන් ඉදිරියේ දණ ගසති. පියා විසින් පුතාට රංග වස්ත‍්‍රාභරණ පළඳවමින් වෙස් ආභරණ පැළඳවීම සිදු කරනු ලබයි. තාරකා ශාස්ත‍්‍ර විද්‍යාව හෙවත් නක්ෂත‍්‍රානුකූලව තීරණය කරනු ලබන සුබ මොහොතකදී මංගල වෙස් තට්ටුව පළඳවනු ලබයි. දෙමාපියන්ට සහ පැරැන්නන්ට ණයගැතිභාවය ප‍්‍රකාශ කරමින්ද, මවගේ ළය ම`ඩලෙන් සහ පියාගේ නළල් තලයේ දහබිªවෙන් ලද සවි බලය අගයමින්ද මියුරු සරින් සමූහ සජ්ඣායනාවන් පැවැත්වෙයි.

ඉන් අනතුරුව ජනතාව ඉදිරියේ නැටුම් ඉදිරිපත් කිරීමට දරුවන් විසින් දෙමාපිය ආශිර්වාදය ඉල්ලා සිටිනු ලැබේ. සුබ මොහොත එළඹෙන විට බෙර වාදනය උච්ඡුස්ථානයක් කරා ළඟා වන අතර, සෑම මවක හෝ පියෙකු විසින්ම සන්සුන් විලාසයකින් ශිර්ෂ ආභරණය හෝ වෙස් තට්ටුව පැළඳවීමේ සිය කාර්යභාරය ඉටු කරනු ලබයි. එය මාපියන්, දරුවන් සහ නරඹන්නන් යන සෑම අයෙකුගේම වත තුටු කඳුළින් තෙත් වන ඉතා හැඟීම්බර මොහොතකි. නැටුම් ගුරුවරුන් සහ ගුරුවරියන් නැමඳීම සඳහාද අවස්ථාවන් උදා වෙයි. බෞද්ධ වත්පිළිවෙත් පදනම් කරගත් මෙම සමස්ත අවස්ථාව පුරාම දෙමාපියන්ට සහ ගුරුවරුන්ට කෘතවේදී වීම පිළිබඳ අදහස්, සාරධර්ම පිළිබඳව බුදුන් වහන්සේගේ විශිෂ්ටතම දේශනා සහ ඉහළම සමාජ චාරිත‍්‍රවාරිත‍්‍ර මෙන්ම සිංහල සංස්කෘතියේ අංග පිළිබඳ කරුණු යනාදිය මුසුව පවතී.